Бүгінгі таңда халықты толғандыратын мәселелердің бірі интернет-алаяқтық екені ешкімге құпия емес. Егер осыдан он жыл бұрын ішкі істер органдары қалта ұрыларымен, пәтер ұрыларымен және қарапайым бопсалаушылармен күрескен болса, онда цифрландыру дәуірінде алаяқтар интернет кеңістігінде оңай табыс табуды бастады. Біздің азаматтарды алдап жүрген алаяқтардың алдын алу және анықтау үшін Шымкент қаласының Ішкі істер департаментінде 2022 жылы интернет ұрлығымен айналысатын жедел-тергеу тобы ұйымдастырылды. Интернет-алаяқтар бүкіл әлемде, соның ішінде ең технологиялық дамыған мемлекеттерде жиі кездеседі. Ал Қазақстан да ерекшелік болған жоқ. Азаматтарға несиелер мен қарыздарды ресімдеуге, сондай-ақ олардың банктік жинақтарын ұрлауға байланысты интернет-ұрлықтардың көпшілігін «шетелдік қылмыскерлер»жасайды. Олар жақын және алыс шет елдерде тұрақты орналасқан «Call-орталықтар» қағидаты бойынша жұмыс істейтін трансұлттық ОПГ құрамына кіреді.
Киберпол қызметкерлері банктермен және ұялы байланыс операторларымен тікелей байланысады. Бұл азаматтардың ақшасын жоғалту қаупін азайтуға мүмкіндік береді. Негізінен мұндай қылмыстар шетелден немесе шетелдік интернет-ресурстарды пайдалану арқылы жасалады. Бұл сіздің орналасқан жеріңізді жасыру үшін жасалады. Бұл алаяқты анықтау жұмысын едәуір қиындатады. Мамандардың айтуынша, егер Алаяқ Қазақстан азаматы болса, оны бір күнде табуға болады. Бүгінгі таңда интернет-алаяқтықтың ең көп таралған түрі-бұл банк менеджерлері деп аталатын қоңыраулар. Сонымен қатар, жалған маман сізге және сіздің атыңызға тегі мен тұрғылықты мекен-жайына, тіпті ЖСН-ге қоңырау шалады. Осы жерде Сұрақ туындауы мүмкін: бұл мәліметтер тіпті Қазақстанда тұрмайтын адамда қайдан біледі?
Сонымен қатар, мамандардың айтуынша, қолы таза емес банк қызметкерлері де бар. Олар жұмыстан босатылған кезде жеделхат арналарында мәліметтер базасын сатады. Егер сіз кенеттен осындай қоңырау алсаңыз, Киберпол қызметкерлері бірнеше қарапайым нәрселерді орындауға кеңес береді. Өкінішке орай, жаңа цифрлық технологиялардың пайда болуымен интернет-алаяқтар да өз жұмысында бір орында тұрмайды. Қылмыстардың 100 пайызының жартысын ғана ашуға болады. Сондықтан, ең алдымен, азаматтардың өздеріне қырағы болу керек. Егер сіз кенеттен алаяқтың қармағына түсіп қалсаңыз, сіз дереу құқық қорғау органдарына хабарласуыңыз керек. Өйткені, жоғалған уақыт Киберпол қызметкерлерінің жұмысын едәуір қиындатады. Оларға қарсы тұру үшін елде «Киберпол» жобасы енгізілді.
БҮГІНГІ ТАҢДА ХАЛЫҚТЫ ТОЛҒАНДЫРАТЫН МӘСЕЛЕЛЕРДІҢ БІРІ ИНТЕРНЕТ-АЛАЯҚТЫҚ
