Жастар ресурстық орталығының ұйымдастыруымен “16 күн зорлық-зомбылыққа қарсы” акциясы аясында №125 жалпы орта мектебінде “Үміт, сенім алға жетелейді!” тақырыбында психологиялық семинар өтті. Семинарға Психологиялық көмек күйзелістің алдын алу және жас отбасылармен жұмыс бөлімінің психолог маманы Сайдахан Жібек Мұратқызы және Абай АПБ ӘЗЗҚ тобының полиция майоры Бектимисова Гүльвира қатысты. Спикерлер профилактикалық түсіндірме жұмыстарын жүргізіп, отбасындағы зорлық-зомбылыққа тоқталды. Сонымен қатар, сергіту сәтінің ойындары ойнатылды.
жастарды психологиялық күйзелістен құтқару
Жастарды психологиялық күйзелістен құтқару үшін бірнеше негізгі шаралар мен әдістерді қолдануға болады. Бұл шаралар жастардың психикалық денсаулығын жақсартуға, олардың күйзелісін төмендетуге және өмірдегі қиындықтарды жеңуге көмектеседі. Олардың ішінде:
Психологиялық қолдау көрсету:
Жастардың психологиялық денсаулығына ерекше назар аудару керек. Психологтар мен психотерапевттердің көмек көрсетуі жастарға өзінің эмоциялық жағдайын дұрыс түсініп, бақылауға мүмкіндік береді. Топтық немесе жеке терапиялар жастарға өз эмоцияларын білдіруге, оларды шешуге үйретеді.
Стресс пен күйзелісті басқару әдістерін үйрету:
Медитация, тыныс алу жаттығулары, релаксация және йога сияқты әдістер жастарға стресс пен күйзелістен арылуға көмектеседі.
Жастарға уақытты тиімді басқару, дұрыс ұйықтау және дұрыс тамақтану әдеттерін қалыптастыру маңызды.
Жеке және әлеуметтік дағдыларды дамыту:
Жастарды өздерін дұрыс түсініп, тұлғалық дамуға бағыттау керек. Өз-өзіне деген сенімділікті арттыру, позитивті ойлау, мәселені шешу дағдыларын дамыту маңызды.
Әлеуметтік байланыстарды нығайту, топтық жұмыстар мен достықты дамыту жастардың психикалық күйін жақсартады.
Қолдау мен түсіністік:
Отбасы мен жақын адамдардың қолдауы, әсіресе қиындықтар кезінде, өте маңызды. Жастарды тыңдап, түсіну, оларға қарым-қатынастың сенімді әрі сүйіспеншілікпен болуын қамтамасыз ету керек.
Жастардың қоғамдық ортада өздерін бағалауын арттыру үшін әлеуметтік бағдарламалар ұйымдастыру.
Физикалық белсенділік:
Спорт, жаттығулар мен серуендер психологиялық күйзелістен арылуға және көңіл-күйді көтеруге әсер етеді. Жастардың физикалық белсенділігі олардың жалпы әл-ауқатын жақсартады.
Білім беру мен жұмысқа орналасуға көмектесу:
Жастардың мамандық таңдауында және жұмысқа орналасуында қолдау көрсету маңызды. Қиындықтармен күресетін жастарға еңбек нарығында өз орнын табуға көмек көрсету оларды психологиялық күйзелістен арылтады.
Көп ақпаратты дұрыс пайдалану:
Әлеуметтік желілер мен медиа контент жастардың психологиялық жағдайына теріс әсер етуі мүмкін. Ақпаратты сұрыптап, дұрыс пайдалануға үйрету өте маңызды.
Позитивті мақсаттар мен жоспарлар құру:
Жастарға болашаққа қатысты жоспарлар құруға және мақсат қоюға көмектесу олардың өмірге деген сенімін арттырады. Мақсатқа жету жолында өзін жақсы сезіну үшін нақты қадамдар жасау маңызды.
Бұл шараларды іске асыру арқылы жастардың психологиялық күйзелістерін жеңілдетуге және жалпы психикалық денсаулығын нығайтуға көмектесуге болады.
Отбасындағы зорлық-зомбылық — бұл отбасы мүшелерінің арасында физикалық, психологиялық, сексуалдық немесе экономикалық зорлық-зомбылық түрінде көрінетін қатыгездік. Бұл проблема қоғамның барлық деңгейінде кездеседі және оны шешу үшін кешенді тәсіл қажет. Отбасындағы зорлық-зомбылықтың бірнеше түрі бар:
1. Физикалық зорлық-зомбылық:
Бұл түрі адамның денсаулығына нұқсан келтіруді, ұрып-соғуды, денсаулыққа зиян келтіретін басқа да әрекеттерді қамтиды. Мұндай зорлық, көбінесе, физикалық жарақаттар мен іздер қалдырады.
2. Психологиялық зорлық-зомбылық:
Психологиялық зорлық зомбылық, қорқыту, қорлау, менсінбеу, физикалық немесе сексуалдық зорлық-зомбылықпен параллель жүруі мүмкін. Мұндай зорлық отбасы мүшелерінің психикалық денсаулығына теріс әсер етеді, өзін-өзі бағалауды төмендетеді, депрессия мен күйзеліс тудырады.
3. Сексуалдық зорлық-зомбылық:
Бұл түрі адамның еріксіз немесе мәжбүрлі түрде жыныстық қатынасқа тартылуы, сексуалдық қудалау немесе зорлықтың басқа да түрлерін қамтиды. Ол адамның жеке құқығын бұзады және оған ауыр психологиялық зиян келтіреді.
4. Экономикалық зорлық-зомбылық:
Экономикалық зорлық-зомбылық — бұл отбасындағы бір мүшенің екінші мүшенің қаржылық тәуелділігін пайдалану, оған қаржылық ресурстарды шектеу немесе оларды басқару арқылы әсер ету. Бұл адамның өз қаржылық еркіндігінен айыруға, жеке таңдау мен шешім қабылдау мүмкіндігін шектеуге әкеледі.
5. Эмоционалдық зорлық-зомбылық:
Эмоционалдық зорлық, адамның өзіне деген сенімділігін төмендетуге, қорқытуға, манипуляция жасауға бағытталған әрекеттерді қамтиды. Мұндай зорлық көбінесе сөздер мен әрекеттер арқылы жүзеге асады, бірақ оның зардабы да ауыр болады.
Отбасындағы зорлық-зомбылықтың салдары:
Денсаулыққа зиян: Физикалық зорлық-зомбылықтың нәтижесінде жарақаттар мен денсаулықтың бұзылуы орын алуы мүмкін. Психологиялық зорлық адамдардың депрессияға, алаңдаушылыққа, психозға және басқа да психикалық бұзылуларға әкелуі мүмкін.
Әлеуметтік оқшаулану: Зорлық-зомбылықтан зардап шеккен адамдар көбінесе қоғамнан оқшауланып, өз жағдайын ашық айта алмайды.
Балалардың психологиялық зардаптары: Балалар зорлық-зомбылыққа куә болған кезде олардың психологиясы мен болашақта отбасылық қатынастары айтарлықтай әсер етуі мүмкін. Олар зорлықты қалыпты деп қабылдауы мүмкін немесе өздері де болашақта зорлық қолдануы мүмкін.
Отбасындағы зорлық-зомбылықпен күресу жолдары:
Заңнамалық шаралар:
Мемлекет зорлық-зомбылықты тоқтату үшін заңдар қабылдауы тиіс, оның ішінде отбасы мүшелерін қорғау туралы арнайы заңдар болуы қажет.
Құқық қорғау органдарының зорлық-зомбылыққа ұшыраған адамдарға көмек көрсету міндеті бар.
Психологиялық және әлеуметтік қолдау:
Зардап шеккен адамдарға психологтар мен психотерапевттердің көмегі қажет. Психологиялық көмек адамның өзіне деген сенімін арттырып, зорлықтың салдарынан қалпына келуге көмектеседі.
Әлеуметтік қызметтер мен дағдарыс орталықтары зардап шеккендерге қауіпсіз жер және басқа да қажетті көмек ұсына алады.
Қоғамдық білім беру:
Қоғамда зорлық-зомбылықтың алдын алу үшін ақпарат тарату және оны шешудің тиімді жолдарын көрсету маңызды. Жастарды дұрыс отбасылық қатынастар мен ертеңгі күнге жауапкершілікпен қарауға үйрету керек.
Қоғамның назарын аудару:
Зорлық-зомбылықтың көп жағдайда «жабық» болып қалатынын ескере отырып, оның қоғам тарапынан қабылданбауын қамтамасыз ету керек. Әр адам зорлыққа қарсы тұрып, оны тоқтатуға көмек көрсетуі керек.
Қорытынды:
Отбасындағы зорлық-зомбылықты тоқтату үшін оның түрлі түрлері мен салдарын білу маңызды. Мемлекет, қоғам және әрбір адам зорлық-зомбылықтың алдын алуға және оны жоюға атсалысуы тиіс. Отбасылық зорлық-зомбылықпен күресу мақсатында әлеуметтік және психологиялық қолдау жүйелерін жетілдіру, заңнамалық шаралар қабылдау және білім беру өте маңызды.
Шымкент қаласы: ҮМІТ, СЕНІМ АЛҒА ЖЕТЕЛЕЙДІ!
