2025 жылғы 30 шілдеде Түркістан облысы Полиция департаментінің Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес басқармасы (ҰҚҚКБ) Дүниежүзілік адам саудасына қарсы күрес күніне орай кең ауқымды республикалық ақпараттық науқан өткізді. Іс-шара «Адам саудасына қарсы бірігейік!» ұранымен ұйымдастырылды. Науқан аясында тәртіп сақшылары облыстық жастар орталығы, «Сана Сезім» қоғамдық бірлестігі және еріктілермен бірлесіп халық арасында кең ауқымды түсіндіру жұмыстарын жүргізді.
Көпшілікке арналған ақпараттық іс-шаралар
Акция барысында адамдар көп жиналатын орындар мен қаладағы ірі көшелерде тұрғындарға сенім телефондары жазылған ақпараттық жадынамалар таратылды. Бұл жадынамаларда адам саудасының негізгі белгілері, қауіп-қатерлер және көмекті қайдан алуға болатыны жөнінде нақты ақпарат берілді. Сонымен қатар, полицейлер мен серіктес ұйымдардың өкілдері тұрғындарға құқықтық сипаттағы кеңестер беріп, адам саудасының алдын алу жолдарын түсіндірді.
Ұйымдастырушылардың айтуынша, мұндай ақпараттық науқандар халықтың құқықтық сауаттылығын арттыруға, заңсыз әрекеттердің алдын алуға және қоғамда адам саудасына қарсы мәдениетті қалыптастыруға ықпал етеді.
Адам саудасы — жаһандық және өңірлік қауіп
Адам саудасы — әлем бойынша ең ауқымды трансұлттық қылмыстардың бірі. БҰҰ деректеріне сәйкес, жыл сайын әлемде 25 миллионнан астам адам адам саудасының құрбаны болады, оның ішінде 70%-ын әйелдер мен балалар құрайды.
Қазақстан бұл проблемаға қарсы халықаралық деңгейде белсенді күрес жүргізіп келеді. Алайда географиялық орналасуы мен көші-қон ағындарына байланысты кейбір өңірлер, соның ішінде Түркістан облысы, тәуекелі жоғары аймақтардың қатарына жатады.
Түркістан облысы Өзбекстанмен шекаралас орналасқандықтан, мұнда заңсыз көші-қон, еңбек миграциясы және әлеуметтік жағдайы төмен отбасылардың көптігі адам саудасына қатысты қауіп-қатерлерді арттырады.
Мәселен, 2024 жылы Түркістан облысында адам саудасына байланысты 9 қылмыстық іс қозғалып, оның ішінде еңбек және жыныстық эксплуатацияға қатысты фактілер анықталған. Бұл көрсеткіш өткен жылмен салыстырғанда 20%-ға өскен.
Қауіпсіздік үшін әр азамат жауапты
Аталған науқан барысында Түркістан облысының полиция қызметкерлері адам саудасының алдын алуда жергілікті қоғамдастықтың белсенділігінің маңыздылығына ерекше тоқталды.
«Дүниежүзілік адам саудасына қарсы күрес күні — бұл бүкіл әлем бойынша миллиондаған адамдарға әсер ететін мәселені еске салады. Күш біріктіру арқылы біз қауіпсіз әлем құра аламыз. Бұл күресте әр адам маңызды рөл атқара алады», — деді Ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес басқармасының бастығы, полиция полковнигі Ғалымжан Тұрысбеков.
Оның айтуынша, азаматтардың бұл мәселеге бейжай қарамауы адам саудасына қарсы тиімді күрестің кілті болып табылады. Әсіресе, жұмысқа шетелге шыққысы келетін азаматтар жалған делдалдардың арбауына түспеуі үшін барынша сақ болуы тиіс.
Көмек және сенім телефондары
Адам саудасының құрбаны болған немесе ондай жағдайға куә болған азаматтар келесі байланыс арналарына жүгіне алады:
116 16 – адам саудасына қарсы ұлттық сенім желісі (тәулік бойы, анонимді);
Түркістан облысы Полиция департаментінің жедел желісі;
«Сана Сезім» қоғамдық қоры – психологиялық және құқықтық көмек көрсетеді;
«Қамқор» әлеуметтік қызмет орталығы – адам саудасының құрбандарына арналған баспана мен көмек.
Қорытынды
Адам саудасына қарсы күрес – бұл тек құқық қорғау органдарының емес, бүкіл қоғамның ортақ міндеті. Түркістан облысында өткізілген бұл ақпараттық науқанның мақсаты – халықты адам саудасының белгілері мен қауіптері туралы хабардар ету, әрбір азаматтың құқықтық мәдениетін арттыру.
Егер сіз немесе сіздің жақындарыңыз адам саудасының белгілеріне тап болсаңыз – үндемей қалмаңыз. Уақтылы көрсетілген көмек біреудің өмірін құтқаруы мүмкін.
