Жіті респираторлық вирустық инфекция (ЖРВИ) — әлемдегі тұмауды біріктіретін аурулардың ең кең тараған тобы тұмау, парагрипп, респиреспираторлық-синцитиалдық инфекция, риновирусты және аденовирусты инфекция, басқа жоғарғы тыныс алу жолдарының талаурамалы қабынбалары. Даму үдерісінде вирустық ауру бактериялық инфекцияға асқынуы мүмкін.
ЖРВИ- бұл төрт ортақ белгілерді біріктіретін аурулар тобы.
Олардың барлығы жұқпалы болып табылады. Олардың вирусын тудырады;
Ауру қоздырғыштары ағзаға ауа-тамшы жолдарымен – тыныс алу ағзалары арқылы келеді;
ЖРВИ кезінде бірінші кезекте тыныс алу ағзалары зардап шегеді. Ауруды тегіннен респираторлық, яғни «тыныс алуға қатысты» деп атаған жоқ;
ЖРВИ тез таралады және көпке созылмайды. Қоздырғыштар жөтелу, түшкіру, сөйлесу кезінде ауа арқылы науқас адаммен байланыс жасаған кезде жұғады.
ЖРВИ кезінде не болады?
Вирустар мен бактериялар тыныс алу жолдарына түседі, шырышты қабыққа түсіп, зиянды заттар уыттар бөліп шығарады, сосын олар қан арқылы барлық ағзаға таралады. ЖРВИ-мен балалар және иммундық жүйесі әлсіреген адамдар жиі ауырады. Иммунитет ауырғаннан кейін тұрақты емес, сондықтан әр адам жыл сайын 3-4 және одан да көп ауруы мүмкін.
ЖРВИ әдетте жіті, күтпеген жерден басталады. Жұқтыру мен ауру арасында орташа алғанда шамамен 2 күн өтеді. Ауырар алдында адамды мыналар мазалау мүмкін: шаршау сезімі, әлсіздік, ашуланшақтық. Бұдан әрі бұл белгілер көбейеді, бас ауырады, қатты әлсіздік, бұлшық еттер сырқырайды, дене қызуы жоғарлауы мүмкін, терлегіш болады. Тұмау, тамақтың ауруы, жөтел пайда болуы мүмкін. Кейбір жағдайларда тыныс алу жолдарының зақымдануымен конъюнктивит-көздің зақымдану белгілері болуы мүмкін.
ЖРВИ немен қауіпті?
қатты ауырғандар және қатты асқынулар бойынша емдеуге жатқызуға мұқтаж.
Диагностика және емдеу.
ЖРВИ диагнозын терапевт қараған және науқастан сұраған кезде қояды. Сонымен бірге дәрігер несеп пен қан талдауын тағайындауы мүмкін.
ЖРВИ емдеу әдетте дәрігердің бақылауымен үй жағдайында жүргізіледі. Пациентті ауруханаға тек аса ауыр жағдаятта немесе шиеленген жағдайда жібереді.
Науқас міндетті түрде төсек тартып жатуды қадағалауы және барынша сұйық зат ішуі керек, жылы шай мен морс ішкені жақсы. Дене қызуы жоғары болғанда қызу басатын дәрі-дәрмектерді, қажеттілігіне қарай тұмауға қарсы дәрілерді немесе жөтелге қарсы препараттарды қолдануы керек.
ЖРВИ кезінде тыныс алу гимнастикасы мен дәрумендер терапиясы жақсы әсер етеді. ЖРВИ кезінде антибиотиктер тиімді емес, сондықтан олар бактериялық инфекция немесе асқыну кезінде тек дәрігердің тағайындауымен қабылданады.
ЖРВИ мен тұмауды алдын алу:
Тұмауды алдын алудың 3 түрі бары белгілі:
Екпелік алдын алу;
Дәрімен алдын алу (вирусқа қарсы дәрілер);
Жеке және қоғамдық гигиена (ақпараттандыру жолымен) ережесін қадағалау.
Тұмау және ЖРВИ: белгілері, емі және алдын-алу.
Тұмау-бұл барлық жастағы және ер адамдармен әйелдерге және балаларға әсер ететін ауыр вирустық инфекция. Тұмау эпидемиясы жыл сайын, әдетте, суық мезгілде болады. Әлемдегі жағдайлардың саны бойынша тұмау мен ЖРВИ бірінші орында, жұқпалы аурулар құрылымындағы үлес салмағы 95% — ға жетеді. Тұмау мен ЖРВИ денсаулықты біртіндеп төмендетіп, адамның орташа өмір сүру ұзақтығын бірнеше жылға қысқартады. Тұмаудың ауыр ағымымен жүрек-қантамыр жүйесінің, тыныс алу органдарының, орталық жүйке жүйесінің қайтымсыз зақымдануы жиі кездеседі, жүрек пен қан тамырлары ауруларын, пневмонияны, трахеобронхитті, менингоэнцефалитті қоздырады. Ең көп зардап шеккендер тұмау созылмалы аурумен ауыратын егде жастағы популяциялар арасында жиналады.
Тұмау вирусы өте оңай таралады: инфекцияның ең көп тараған жолы — ауа тамшылары. Тұрмыстық тасымалдау жолы да мүмкін, мысалы, тұрмыстық заттар арқылы. Жөтелу, түшкіру, сөйлесу кезінде науқастың немесе вирус тасымалдаушының мұрын-жұтқыншағынан патогендік микрофлорасы бар сілекей, шырыш, қақырық бөлшектері, соның ішінде тұмау вирустары шығарылады. Науқастың айналасында аэрозоль бөлшектерінің максималды концентрациясы бар ластанған аймақ пайда болады. Олардың таралу диапазоны әдетте 2-3 м — ден аспайды. ЖРВИ дегеніміз не? Тұмаудың айырмашылығы неде? Жедел респираторлық ауру (ЖРВИ) немесе жедел респираторлық вирустық инфекция (ЖРВИ) термині бір-біріне ұқсас көптеген ауруларды қамтиды. Олардың негізгі ұқсастығы берілу жолында (ауыз бен мұрын-жұтқыншақ арқылы ингаляциялық ауамен бірге ағзаға енеді) және белгілер жиынтығында: Науқаста бірнеше күн бойы дене қызуы, тамақтың қабынуы, жөтел, қалтырау, бұлшықет ауруы және бас ауруы байқалады. Респираторлық аурулардың ең көп таралған симптомы-мұрынның ағуы; ол риновирустар деп аталатын бірқатар байланысты вирустардан туындайды. Қалпына келтіру кезінде барлық осы белгілер жоғалады және ешқандай із қалдырмайды. Негізінен жедел респираторлық инфекциялардың қоздырғыштары адамнан адамға науқастың жөтелуі немесе түшкіруі арқылы беріледі. ЖРВИ белгілері бар басқа адаммен жақын (шамамен 1 метр қашықтықта) байланыста болатын кез келген адам ықтимал инфекциялық ингаляциялық тамшылардың әсер ету қаупіне ұшырайды. Вирустар жұқтырған бетке тиген кезде денеге (көзге, мұрынға немесе ауызға) қолдар арқылы енуі мүмкін.
🩺 🩺 🩺 Тұмаудың белгілері. Тұмау күтпеген жерден пайда болады және бірнеше сағат ішінде сіздің денеңізді толығымен басып алады; Тұмау температураның күрт жоғарылауымен (кейбір жағдайларда 40,5 градусқа дейін), жарыққа сезімталдықтың жоғарылауымен, бүкіл денеде ауырсынумен, сондай-ақ ауырсынумен сипатталады: бас және бұлшықет; Тұмау ауруының алғашқы күнінде мұрынның ағуы болмайды, бұл тек осы вирусқа тән; Тұмаудың ең белсенді кезеңі аурудың үшінші немесе бесінші күнінде, ал соңғы қалпына келтіру 8-10 күнде болады. Тұмау инфекциясы тамырларға әсер ететінін ескере отырып, дәл осы себепті қан кетулер мүмкін: қызыл иек пен мұрын.
ЖРВИ белгілері мен белгілері. Ауру біртіндеп пайда болады және көбінесе шаршау мен вирустың сыртқы көрінісінен басталады, мысалы, мұрыннан су ағу;
Ауру белсендірілгеннен кейінгі күні құрғақ жөтел пайда болады, ол уақыт өте келе ылғалға айналады (қақырық түсіреді).
Халық үшін тұмау мен ЖРВИ алдын алу бойынша негізгі ұсыныстар. Алдын алу шараларын қазір — жаңа коронавирустық инфекцияның пандемиясы кезінде сақтау өте маңызды. Дені сау емес болып көрінетін адамдармен тығыз байланыста болудан аулақ болыңыз, жылу (температура) және жөтел құбылыстарын анықтаңыз.
Адамдар көп жиналатын жерлерден аулақ болыңыз немесе адамдар көп жиналатын жерлерде болу уақытын қысқартыңыз. Ауыз бен мұрынға қол тигізбеуге тырысыңыз.
Қауіпті вирустың алдын алу бойынша аурахана тарапынан түсіндірме жұмыстары да жүргізілген.
Ордабасы аудандық орталық ауруханасына қарасты Қараспан БМСК жалпы тәжірибелі дәрігері емханаға келген науқастарға ЖРВИ мен тұмау ауруының алдын алу туралы семинар тренинг сабағын жүргізді. Семинардың басты мақсаты – маусымдық жұқпалы аурулардың алдын алу және ЖРВИ мен тұмау ауруының профилактикасы жөнінде ақпараттандыру. Әсіресе, аурудың өсуі күзгі-қысқы кезеңде байқалады. Тұмау – бұл жіті респираторлық вирустық инфекциялар (ЖРВИ) тобына кіретін вирус арқылы туатын жіті ауру. Тұмаудың алғашқы белгілері – мұрынның бітелуі, тамақтың жыбырлауы, дене қызуының көтерілуі, қалтырау, жөтелу және әлсіздік. Кез келген аурудың алдын алып, сақтану керек. Сондықтан тұмаудың алғашқы белгілері байқалған кезде дәрігерді үйге шақырған жөн. Тұмаумен ауырған жағдайда адамдар көп жиналатын жерлерге бармау қажеттілігі, үйде төсекте жату режимін сақтау, дәрігердің берген емін қабылдау, күнделікті бөлменің ауасын тазарту, желдету керектігі жөнінде ақпараттық-түсіндіру жұмыстары жүргізілді.Сонымен қатар мамандар емханаға келген науқастарға тұмауға қарсы екпе алуға шақырды. Вакцинация алу адам өмірінің қауіпсіздігі, тұмауға қарсы екпе – аурудың алдын алудың ең тиімді шараларының бірі екендігі, егер адам вирус жұқтырған жағдайда вакцина аурудың жеңіл өтуіне ықпал ететіні және асқынулардан қорғайтындығы туралы кеңестер берілді. Қатысушылар өздерін толғандырған сұрақтарын қойып, жауаптарын алды. Қатысушыларға тақырыпқа сәйкес дайындалған жадынамалар мен парақшалар таратылды.
аудан орталық ауруханасына қарасты Қарақұм дәрігерлік амбулаториясының аға дәрігері Н. Әмірхан мен әлеуметтік қызметкер К. Сапарбекова АПВ бойынша 11 жастағы қыздардың ата-аналарына түсіндіру жұмыстарын жүргізді.
Семинарда медицина мамандары АПВ инфекциясының және онымен байланысты қатерлі ісіктердің, мысалы, жатыр мойны, анальды және басқа да қатерлі ісік түрлерінің алдын алудың тиімді құралы ретінде вакцинацияның маңыздылығын талқылады. Вакцинациялаудың заманауи әдістері, вакциналарды қолдануға көрсеткіштер мен қарсы көрсеткіштер, сондай-ақ халық арасында вакцинациямен қамтуды арттыру стратегиялары қарастырылды. Медициналық персоналға вакцинаны енгізудің дұрыс техникасын үйретуге және вакцинация қажеттілігі туралы хабардар ету үшін пациенттермен жұмыс істеуге ерекше назар аударылды. Сондай-ақ, АПВ-мен байланысты қауіптер туралы халықтың хабардарлығын арттыру әдістері және онкологиялық аурулардың дамуын болдырмау үшін уақтылы вакцинациялаудың маңыздылығы талқыланды.
