Шымкент қаласы соңғы жылдары өндірістік-индустриялық даму бағытына басымдық беріп, өңдеу өнеркәсібін экономиканың негізгі драйверіне айналдыруға күш салып келеді. 2025–2029 жылдар аралығында осы салаға 406 миллиард теңге көлемінде инвестиция тартылып, 112 жаңа кәсіпорын іске қосылуы жоспарлануда. Бұл жобалар 8500-ден астам тұрақты жұмыс орнын құруға мүмкіндік бермек. Бұл инвестициялар – тек қаржылық салым емес, сонымен бірге Шымкенттің өнеркәсіптік құрылымын қайта қалыптастыру, отандық өндірісті күшейту және импортқа тәуелділікті азайту мақсатын көздейді. 2024 жылдың көрсеткіштері: алғашқы нәтижелер мен жаңа белестер
Биылғы жылы – 2024 жылы, аталған бастамалар аясында жалпы құны 73 миллиард теңге болатын 22 өндіріс орны іске қосылады деп күтілуде. Бұл кәсіпорындардың көпшілігі – жоғары технологиялық, экспортқа бағытталған және өңірлік экономиканың әртараптануына үлес қосатын жобалар.
Айрықша атап өтуге тұрарлық жоба – QazAlPack компаниясының алюминий қаптамасын шығаратын зауыты. Бұл зауыт Қазақстан аумағындағы алғашқылардың бірі ретінде толық циклді алюминий орама өнімдерін өндіреді. Мұндай өндіріс тек ішкі нарықты қамтамасыз етіп қана қоймай, шетелге де экспорттық әлеуетке ие болады. Өндірістік қуаты жоғары бұл кәсіпорын экологиялық қауіпсіздік пен ресурстарды үнемдеуге бағытталған заманауи технологияларды қолданады. Сонымен қатар, зауытта ондаған жаңа жұмыс орны ашылады, бұл жергілікті еңбек нарығына оң ықпал етеді. 2025 жылдың алғашқы 5 айындағы инвестициялық ахуал
2025 жылдың алғашқы 5 айында Шымкент қаласына 131,1 миллиард теңге инвестиция тартылған. Бұл өткен жылдың дәл осы кезеңімен салыстырғанда 29 пайызға артық, яғни өңірлік инвестициялық климаттың жақсарғанын көрсетеді. Жалпы алғанда, 2025 жылға жоспарланған инвестициялық көлем — 538 миллиард теңге. Бұл қала тарихындағы ең ауқымды инвестициялық жоспарлардың бірі. Қаржының басым бөлігі өнеркәсіптік инфрақұрылымға, технологиялық жаңғыртуға, жаңа зауыттар мен фабрикалардың құрылысын қолдауға бағытталады.
2022–2025 жылдар аралығындағы жобалар портфелі
Шымкент қаласының әкімдігі мен мемлекеттік құрылымдардың бірлескен жоспарына сәйкес, 2022–2025 жылдар аралығында жалпы құны 2,6 триллион теңге болатын 242 жоба жүзеге асырылуы тиіс. Бұл жобалар келесі бағыттарды қамтиды:
Өңдеу өнеркәсібі (металл, пластик, құрылыс материалдары, химия)
Азық-түлік өндірісі
Машина жасау және электротехника
Жеңіл өнеркәсіп (тоқыма және тігін өндірісі)
Қайта өңдеу мен қалдықтарды басқару саласы
Бұл бастамалар қаланың экономикалық құрылымында нақты өзгерістерге алып келеді. Өңдеу өнеркәсібі экспортқа бағдарланған салалардың біріне айналып, ұлттық деңгейде экономиканың орнықты дамуына үлес қосады.
Жұмыс орындары және әлеуметтік әсер
2025–2029 жылдарға жоспарланған 112 кәсіпорын тек өнеркәсіптік инфрақұрылымды емес, сонымен қатар әлеуметтік тұрақтылықты қамтамасыз етеді. 8 500 жаңа жұмыс орны ашылуы:
Жастар арасындағы жұмыссыздықты төмендетеді
Жергілікті кадрлардың кәсіби дамуына жол ашады
Еңбек өнімділігін арттыру арқылы жалпы өңірлік өнімге оң әсер етеді
Сонымен қатар, жаңа өндіріс орындарының көпшілігі автоматтандырылған жүйелермен жабдықталып, қызметкерлерге жаңа дағдылар мен технологияларды меңгеруге мүмкіндік береді.
Қолдау құралдары мен мемлекеттік ынталандыру
Мемлекет тарапынан ұсынылатын қолдау механизмдері де маңызды рөл атқарады. Олар мыналарды қамтиды:
Арнайы экономикалық аймақтардағы жеңілдіктер
Салық және кедендік преференциялар
Инфрақұрылыммен қамтамасыз ету
«Shymkent Invest» және «Kazakh Invest» ұйымдарының консалтингтік және сүйемелдеу қызметтері
Осындай жүйелі қолдау бизнеске сенімділік береді және инвесторлардың тәуекелдерін азайтады.
Қорытынды
Шымкент қаласы бүгінде өңдеу өнеркәсібін дамыту арқылы экономикасын әртараптандырып, индустриялық серпіліске бет бұрды. 2025–2029 жылдары іске асырылатын 112 жоба, тартылатын 406 млрд теңге инвестиция, құрылатын мыңдаған жұмыс орындары — мұның барлығы қаланы Қазақстандағы жетекші индустриялық орталықтардың біріне айналдыруға бағытталған нақты қадамдар.
Өндіріс пен өңдеудегі серпін: Шымкенттегі жаңа индустриялық жобалар (2025–2029)
